Tại sao thực dân Pháp xâm lược nước ta?

Trong các quãng thời gian lịch sử của nước ta, không thể không nhắc đến khoảng thời gian đất nước phải chịu xiềng xích của thực dân Pháp và chế độ nửa phong kiến. Tuy nhiên, liệu bạn có biết vì sao Pháp chọn xâm lược ta giữa những đất nước Đông Nam Á không? Bài viết này sẽ giải đáp câu hỏi tại sao thực dân pháp xâm lược nước ta cho bạn.

Tình hình chung của thực dân Pháp

Vào giữa thế kỷ XIX, chủ nghĩa đế quốc thực dân ngày càng mở rộng và gây ảnh hưởng trên toàn thế giới. Trong đó, Pháp là một trong những nước tư bản hiếu chiến nhất, không ngừng gây chiến tranh xâm lược để mở rộng lãnh thổ. Để trở thành một nước tư bản mạnh hơn các nước phương tây khác, Pháp không chỉ phải đẩy mạnh phát triển trong nước mà còn phải có thuộc địa để ra sức bóc lột, khai thác. Trên bản đồ thế giới thì khu vực Đông Nam Á tập trung những nước nghèo nàn, lạc hậu và là “miếng mồi ngon” của các nước tư bản, trong đó có cả Việt Nam.

Hoàn cảnh của nước ta

Việt Nam nằm tại ngã ba Đông Dương, có vị trí chiến lược quan trọng. Không những vậy, nguồn tài nguyên khoáng sản của nước ta còn vô cùng dồi dào.

Nước ta đông dân, nhưng dân trí thấp. Điều này sẽ giúp nước Pháp có nguồn nhân công giá rẻ lớn, thuận lợi để chúng bóc lột sức lao động.

Chế độ phong kiến của nước ta lúc bấy giờ rơi vào tình trạng suy yếu. Chính sách đối ngoại mù quáng của triều đình nhà Nguyễn làm nhân dân ta lầm vào tình cảnh nghèo đói. Xung đột tôn giáo và mung thuẫn dân tộc ngày càng tăng cao.

Vì thế, vào 31/8/1858, Pháp viện cớ là bảo vệ đạo Gia Tô tại Việt Nam, Pháp đã liên quân với Tây Ban Nha đóng quân và dàn trận tại cửa biển Đà Nẵng. Kế hoạch lúc bấy giờ của Pháp là “đánh nhanh thắng nhanh” chiếm Đà Nẵng rồi tấn công Huế bắt triều đình phải đầu hàng. 

Pháp gửi tối hậu thư cho nhà Nguyễn, nhưng không chờ phản hồi mà đến 1/9/1858, Pháp đã bất ngờ nổ súng tấn công Đà Nẵng.

Lý giải tại sao thực dân Pháp xâm lược nước ta?

Lời giải cho câu hỏi tại sao thực dân Pháp xâm lược nước ta gồm 2 nguyên nhân như sau:

Xét về nguyên nhân sâu xa

Lý do thực dân Pháp xâm lược nước ta là vì:

• Nhu cầu thị trường, thuộc địa từ giữa thế kỉ XIX các nước phương Tây đã đẩy mạnh xâm lược thuộc địa
• Việt Nam là quốc gia có vị trí địa lý quan trọng, và rất giàu tài nguyên thiên nhiên
• Chế độ phong kiến tại Việt Nam đang ở trong tình trạng suy yếu
• Nhà nước thực hiện chính sách “bế quan tỏa cảng” khiến cho Việt Nam bị cô lập với Thế Giới bên ngoài. Nội lực của đất nước ta yếu kém về mọi lĩnh vực

Xét về nguyên nhân trực tiếp

Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc Pháp xâm lược nước ta là lấy cớ bảo vệ Gia Tô vào chiều ngày 31-8-1858 Liên quân Pháp – Tây Ban Nha dàn trận trước cửa biển Đà Nẵng. Dẫn đến ngày 1-9-1858 quân Pháp nổ súng và bắt đầu tiến hành xâm lược Việt Nam.

Thực dân Pháp tấn công đầu tiên tại đâu? Vì sao?

Sau khi đã được giải đáp tại sao thực dân pháp xâm lược nước ta, bạn có thắc mắc về nơi đầu tiên Pháp nổ súng tấn công không? Có thể thấy, Pháp đã chọn Đà Nẵng làm địa điểm đầu tiên ở nước ta. Vậy vì sao mà Pháp lại chọn Đà Nẵng là mục tiêu tấn công đầu tiên trong chiến lược xâm lược của mình.

Vị trí chiến lược ưu nổi bật của Đà Nẵng

Đà Nẵng thuộc tỉnh Quảng Nam. Phía Bắc của Đà Nẵng là kinh thành Huế, phía đông là biển Đông, phía tây giáp Lào. Nếu thực dân Pháp chiếm được Đà Nẵng, có thể dễ dàng tấn công kinh thành Huế của triều đình Nhà Nguyễn và lấy Đà Nẵng làm căn cứ để xâm lược Lào. Hơn nữa, phía Nam Đà Nẵng có những vùng đất màu mỡ và đồng lúa mênh mông, thuận lợi cho thực dân Pháp khai thác.

Ngoài ra, cửa biển của Đà Nẵng có cảng nước lớn thuận lợi cho tàu chiến ra vào.

Tôn giáo tại Đà Nẵng

Như đã đề cập bên trên, Pháp lấy cớ là bảo vệ đạo Gia Tô để kéo Tây Ban Nha vào liên quân xâm lược Việt Nam. Trong khi đó, Đà Nẵng là nơi có nhiều người theo đạo Thiên Chúa Giáo nhất. Nhờ vậy, Pháp có thể cài gián điệp vào những người giáo sĩ, thầy tu để tìm hiểm trước hoàn cảnh của Đà Nẵng. Từ đó, Pháp có thể dễ dàng lên chiến lược xâm lược và tiến đánh Đà Nẵng.

Vì thế, trong các tình thành thì Đà Nẵng chính là sự lựa chọn giúp Pháp tiết kiệm được nguồn nhân lực, thời gian và vật chất nhất. Từ đó, Pháp sẽ dễ dàng hơn trong việc thực hiện âm mưu xâm lược của mình. 

Nước ta như thế nào trước sự xâm lược của Pháp?

Ngay khi Pháp nổ súng tấn công, nhân dân ta đã thành lập các binh đoàn phối hợp với quân triều đình để chống lại Pháp. Phong trào khởi nghĩa diễn ra sôi nổi nhất là ở Gia Định. Quân dân ta đã được được một số thành tựu trong khởi nghĩa chống Pháp như:

• Đốt cháy tàu Ét-pê-răng của Pháp trên sông Vàm Cỏ Đông (nghĩa quân Nguyễn Trung Trực).
• Đội quân của Trương Định thì làm cho quân Pháp khốn đốn.

Từ những đóng góp của mình, Trương Định đã được nhân dân ta phong làm Bình Tây Đại Nguyên Soái và quân đội của ông hoạt động ngày càng mạnh mẽ hơn, bất chấp đàn áp của triều đình. 

Tháng 2/1863, thực dân Pháp tấn công Gò Công đã đàn áp các cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta.

Sau khi Trương Định mất, Trương Quyền – con trai ông lên làm lãnh đạo, chia nhỏ quân đội thì các nhóm nhỏ tiếp tục phát động khởi nghĩa.

Dù không thể tiêu diệt hoàn toàn quân Pháp, nhưng các cuộc khởi nghĩa trên đã cho thấy nhân dân ta đã anh dũng chiến đấu chống giặc đến phút cuối cùng để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và quyền tự do dân tộc. 

Kết luận

Hy vọng với bài viết trên, bạn đã có cho mình câu trả lời tại sao thực dân pháp xâm lược nước ta. Có thể thấy mặc dù đối diện với một nước tư bản hùng mạnh như Pháp, quân dân ta vẫn chiến đấu vô cùng anh dũng khiến cho chiến lược xâm lược Việt Nam của Pháp gặp không ít khó khăn. Theo dõi những bài viết tiếp theo để tìm hiểu thêm về các sự kiện lịch sử nhé.